Ljippelân Workum, vijfde weidevogelproject van ANF
Strorijke stalmest zorgt voor wondertje, kievitenstand verviervoudigd
Twaalf jaar geleden broedden er 16 kievitenpaartjes op 13 hectare buitendijkse grond in de Workumerwaard. Het afgelopen jaar waren dat er 69. Bijna onvoorstelbaar zo’n verviervoudiging. Hoe dat kan? Door het royaal gebruik van strorijke stalmest, luidt de verklaring. Verbluffende resultaten, zegt de nazorger uit Workum, die de vogelaantallen in dit gebied al die tijd heeft bijgehouden.

In een gesprek met de familie Koning aan de keukentafel horen we hun verhaal over het succesvolle weidevogelgebied in Zuidwest-Friesland. De familie boert hier met vader, moeder en twee zonen in maatschap.
De prachtige weidevogelparel in de Workumerwaard bleef niet onopgemerkt bij rentmeester Doede Kooistra. Hij is heel enthousiast over het gebied. Zij vroegen hem naar het werk van stichting Agrarisch Natuurfonds Fryslân (ANF) vlakbij Tjerkwerd (Gruttoland Tjerkwerd red.). Hij vertelde over het doel van de stichting om weidevogelparels voor de toekomst te behouden, in goede samenwerking met de boer. Dat sprak de familie wel aan.
Nu wordt ANF in de toekomst eigenaar van de 13 hectare weidevogelgrond en blijft de familie op de grond boeren en de kievitenparel beheren. Het ANF is er blij mee en de familie Koning ook. ‘Het is een mooi onderdeel van ons bedrijf.’

Ljippelân wordt vijfde project van ANF


Het idee het vogelrijke gebied over te doen aan het Agrarisch Natuurfonds Fryslân stond de familie aan. Vooral ook omdat ze zo op dezelfde manier met hun vogelbeheer door kunnen gaan zoals ze al jaren doen: genieten van veel weidevogels in alle soorten en maten.
Ze boeren op een melkveehouderijbedrijf in Gaast. Op 160 hectare worden met robots 330 koeien gemolken in een supermodern onderkomen. De kalveren, het jongvee en de droge koeien worden deels op stro gehouden. Dat levert voldoende stalmest op om ieder jaar meer kieviten in het buitendijkse land in de Workumerwaard gelukkig te maken. Ook grutto’s, scholeksters, tureluurs en de veldleeuwerik verblijven hier graag. De stalmest is ideaal nestmateriaal en zorgt voor een optimaal bodemleven en veel insecten (kruidenrijk grasland), nodig voor de jonge vogels.
Alle habitat-factoren staan in dit rustige gebied op positief, blijkt uit de grote toevlucht van vogels. Die komen graag naar deze lichte grond, een laagje zwarte grond op een zandbodem, aan de boorden van het IJsselmeer dat wordt omzoomd door een zomerdijkje. Naast enkele vaarten zitten er dwars over het land om de tien meter zo’n tweehonderd greppels. Daarmee kan gemakkelijk een greppelplasdras worden gemaakt zodra het te droog wordt.
De ganzen zorgen voor kruidenrijke begroeiing. Goed gras krijgt geen kans, omdat de ganzen de eiwitpuntjes er uitvreten. Die weten precies waar ze op welk moment moeten zijn. In de winter en in het voorjaar op het binnendijkse land en als daar het gras te lang is, buitendijks. Voor de eerste snee in de Workumerwaard moet je niet veel rekenen en de tweede snee die ze in september maaien, is mooi voor het jongvee.
Samenwerken om Ljippelân Workum te verwerven en behouden

Na Gruttoland Wommels van Murk Nijdam, Gruttoland Tjerkwerd van Bote de Boer, Noordereiland Drachten en De Waard Leeuwarden komt nu het vijfde project om zoveel mogelijk weidevogels in het Friese land te houden. In dit geval vooral kieviten dus. Het heet Ljippelân Workum van de familie Koning in Gaast. Een bijzonder stuk vogelland waar de kieviten dol op zijn. Het gaat om kruidenrijk grasland waarop strorijke stalmest wordt toegepast en altijd op een later tijdstip wordt gemaaid waardoor de kuikens extra kansen krijgen.
ANF-voorzitter Rendert Algra: ‘De familie Koning heeft een prachtige kievitenparel en er heel goed op gepast. Duidelijk is, dat goed weidevogelbeheer met mooie resultaten prima samengaat met een modern, toekomstbestendig melkveehouderijbedrijf. Wij vinden het eervol het stokje te mogen overnemen. Wy gean oparbeidzje foar de greidefûgels! (Vert.: wij gaan samenwerken voor de weidevogels)’ (Tekst: Wiebe Dijkstra)
Gebiedsinformatie
- Adres
Slinkewei, Workum - Toegang
Privégebied
Ljippelân Workum
Ljippelân Workum (Kievitenland Workum) is het nieuwste – nog te realiseren – weidevogelproject van ANF. Op deze kievitenparel van 13 hectare buitendijkse grond in de Workumerwaard broedden in 2024 maar liefst 69 kievitenpaartjes. Eigenaar familie Koning in Gaast wil deze grond verkopen aan ANF en zo de toekomst van de aanwezige kieviten en andere weidevogels (grutto, scholekster, tureluur en veldleeuwerik) veiligstellen.
Meer weten over Ljippelân Workum?
Start publiekscampagne Ljippelân Workum
ANF is een campagne gestart om voor deze kievitenparel voldoende financiële middelen bijeen te brengen d.m.v. subsidies, donaties, schenkingen en adopties van vierkante meters. Dit zal in drie fasen van elk 4,5 ha plaatsvinden. Wil jij ons hiermee helpen, zodat de kieviten en andere weidevogels ook in Ljippelân Workum verzekerd zijn van een toekomst?
Doe dan een gift of adopteer vierkante meters Ljippelân. Adoptie is mogelijk vanaf € 7,50 per m2. Als bewijs ontvang je per mail een mooi certificaat met daarop jouw naam, het gedoneerde bedrag en aantal geadopteerde vierkante meters. Ook leuk om cadeau te geven!
Ga voor meer informatie naar:

Bouw mee aan projecten zoals Ljippelân, word ook donateur!
Om gelijksoortige gebieden, die wij Weidevogelparels noemen, te behouden en te beschermen hebben wij jouw hulp hard nodig.
Door donateur te worden geef je maandelijks of jaarlijks een vast bedrag welke je op ieder moment weer stop kunt zetten.
Met deze giften kan de stichting Agrarisch Natuurfonds Fryslân agrarische grond aankopen. Als de grond voldoet aan de standaarden die de stichting Agrarisch Natuurfonds Fryslân stelt, willen we deze behouden. Als dat niet het geval is, willen we met vrijwilligers van lokale vogelwachten de agrarische natuurwaarde weer in ere herstellen.
Meer over dit onderwerp lees je op onze informatiepagina over schenkingen en legaten.